Oficjalna działalność FOTON-u zainaugurowana została 11 marca 2005 w raciborskiej Galerii GAWRA
z siedzibą w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej im. Ryszarda Kincla w formie otwartego spotkania na temat istoty fotografii tradycyjnej połączonego z wystawą fotografii. Rok 2005 był początkiem działalności grupy pasjonatów fotografii, którzy wówczas w Instytucie Studiów Edukacyjnych byłej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu, dziś Akademii Nauk Stosowanych, postanowili powołać do życia koło, nazwane później Studenckim Kołem Naukowym Fotografii Artystycznej FOTON. W kolejnym roku akademickim FOTON funkcjonował już w Instytucie Sztuki, powołanym decyzją Senatu PWSZ w Raciborzu. Natomiast w latach 2014-2017 Koło kontynuowało swoją działalność w Instytucie Studiów Edukacyjnych i Sztuki. Kolejna zmiana nastąpiła z początkiem roku akademickiego 2017/2018, odtąd FOTON funkcjonuje w Instytucie Architektury.

Jako środowisko rozwoju talentów, zajmuje się upowszechnianiem szeroko rozumianej fotografii, promując przede wszystkim działalność artystyczną studentów i absolwentów Akademii Nauk Stosowanych
w Raciborzu. Pełni również rolę patronatu nad Szkolnym Kołem Fotograficznym KLISZA zrzeszającym uczniów Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Raciborzu (Liceum Sztuk Plastycznych i Liceum Ogólnokształcące Nr 1 w Raciborzu).

Po dwudziestu latach aktywnej działalności dorobek artystyczny FOTON-u osiągnął liczbę 120 projektów fotograficznych, które w formie wystaw prezentowane były zarówno w krajowych galeriach sztuki, jak i za granicą (m.in.: w Bytomiu, Jastrzębiu Zdroju, Gliwicach, Katowicach, Kędzierzynie-Koźle, Lesznie, Rudach, Rybniku, Rydułtowach, Tarnobrzegu), muzeach (Wodzisławiu Śląskim, Powiatowym Muzeum Ziemi Głubczyckiej) i na prestiżowych festiwalach fotografii (m.in.: światowej rangi Foto‑Art.‑Festiwalu w Bielsku-Białej, Międzynarodowym Festiwalu Fotografii w Rybniku), jak i za granicą (w Austrii, Białorusi, Estonii, Litwie, Niemczech, Republice Czeskiej).

Koło realizuje swoją misję poprzez dzielenie się wiedzą oraz doświadczeniami warsztatowymi
i artystycznymi z zainteresowanymi szeroko rozumianą fotografią w formie otwartych spotkań popularnonaukowych z cyklu “Rozmowy o fotografii”. W spotkaniach tych uczestniczyli między innymi tak znakomici przedstawiciele świata fotografii, jak: Klaus Storch i Willi Pröser – członkowie Deutsche Gesellschaft für Photographie, Jerzy Lewczyński – nestor polskiej fotografii, prof. Aleksander Żakowicz, Antoni Kreis, Beata Mendrek i Iwona Germanek – członkowie Związku Polskich Artystów Fotografików. Łącznie zrealizowano ca. 100 spotkań popularnonaukowych, w tym ponad 80 w formie seminarium.

Od początku swojej działalności FOTON organizuje i prowadzi warsztaty fotograficzne z zakresu klasycznych i cyfrowych technik fotograficznych. W sumie udało się zorganizować ponad 120 warsztatów twórczych. Swoją działalność statutową Koło realizuje również poprzez aktywny udział w plenerach fotograficznych zarówno w kraju, jak i za granicą. Do najciekawszych należy zaliczyć Międzynarodowy Plener Fotograficzny na Wyspie Norderney wchodzącej w skład Wysp Wschodnio-Fryzyjskich w Niemczech u Wybrzeży Morza Północnego, w którym dzięki współpracy z Deutsche Gesellschaft für Photographie uczestniczyli najbardziej twórczy członkowie FOTON-u.

Lista członków Studenckiego Koła Naukowego Fotografii Artystycznej FOTON jest ciągle aktualizowana. W jubileuszowym roku 2025 wyniosła niespełna 200 osób. Uczestnicy fotonowych przedsięwzięć swoje pasje fotograficzne realizują zarówno indywidualnie, jak i zespołowo. Natomiast cel dążeń wyznaczają wspólny, a rezultaty tych twórczych działań w postaci fotograficznych obrazów rzeczywistości prezentują na wspólnych wystawach. W ten sposób odsłaniają rąbek swojej wyjątkowej wrażliwości.

Aktualnie prezentowana w Galerii GAWRA wystawa fotografii wielkoformatowej autorstwa członków Studenckiego Koła Naukowego Fotografii Artystycznej FOTON nosi tytuł: RAZEM i OBOBNO. Zorganizowana została z okazji jubileuszu dwudziestolecia działalności twórczej członków Koła.
Obejmuje szeroki zakres tematyczny od barwnych motywów świata Natury, przez portret artystyczny w tonacji monochromatycznej po czarno-białe fotografie, utrzymane w konwencji konceptualnych kadrów oraz fotoreporterskich migawek.

dr Gabriela Habram-Rokosz – opiekun naukowy

Studenckiego Koła Naukowego Fotografii Artystycznej FOTON