Aktualności

Aktualności

Wielcy raciborzanie. Konferencja popularnonaukowa w murach PWSZ w Raciborzu

Wielcy raciborzanie. Konferencja popularnonaukowa w murach PWSZ w Raciborzu

13 grudnia w murach PWSZ miała miejsce konferencja popularnonaukowa zorganizowana przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej we współpracy z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Raciborzu. Spotkanie przeprowadzono w ramach miejskiego projektu historycznego pt. Krzewienie szeroko pojętej kultury i historii lokalnej w ramach obchodów 100-lecia plebiscytu górnośląskiego i III powstania śląskiego oraz 60-lecia istnienia Towarzystwa Miłośników Ziemi Raciborskiej.

Otwarcia konferencji dokonał gospodarz miejsca, JM rektor dr Paweł Strózik, który przywitał zebranych gości, wśród których byli członkowie TMZR, wykładowcy PWSZ, przedstawiciele raciborskiego Uniwersytety Trzeciego Wieku, pracownicy i dyrektorzy okolicznych placówek muzealnych i kulturalnych, członkowie mniejszości niemieckiej oraz wielu zainteresowanych miłośników dziejów Raciborza.

Następnie współorganizator konferencji, prezes TMZR dr Piotr Sput w krótkich słowach podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji konferencji, po czym wygłosił pierwszy referat, okraszony prezentacją multimedialną pt. Wielcy raciborzanie okresu międzywojennego – Alfons Proske (1881-1950). Referent podkreślił w nim, że urodzony w Raciborzu dr Alfons Proske był jednym z tych ludzi, którzy tworzyli historię Górnego Śląska po I wojnie światowej, biorąc zaś pod uwagę znaczenie polityczne Proskego, postawić go należy w gronie takich osobistości jak: Karl Ulitzka, Kardynał Adolf Bertram, od 1930 arcybiskup metropolita Wrocławski, Adolf Kaschny, Hans Piontek, Hans Lukaschek, który w latach 1949–1953 był ministrem do spraw wypędzonych w pierwszym rządzie Konrada Adenauera. Po stronie polskiej zaś ciężarem politycznym dorównywał Wojciechowi Korfantemu, Michałowi Grażyńskiemu czy przedwcześnie zmarłemu Józefowi Rymerowi.

Autor podkreślił, że Alfons Proske, będąc wysokiej rangi urzędnikiem niemieckim, nigdy nie stosował przemocy wobec swoich przeciwników, także w trudnych czasach powstań i plebiscytu, zasłużył tym samym na ich szacunek i zaufanie – co było w ówczesnej sytuacji zjawiskiem zupełnie niecodziennym.

W drugim z wykładów dr Renata Sput, adiunkt w PWSZ w Raciborzu a zarazem czynna członkini TMZR, przedstawiła historię raciborskiej prasy w okresie międzywojennym. Jak zaznaczyła, Śląsk i Racibórz mają bogate tradycje drukarskie, papiernicze i wydawnicze. Wrocław był jednym z pierwszych ośrodków drukarstwa w XV wieku w Europie Środkowo-Północnej. Racibórz zaś był pierwszym, trwałym ośrodkiem wydawniczym, szczególnie prasowym na Górnym Śląsku.

Ostatnią prelekcję pt.: Racibórz i powiat raciborski w okresie wielkiego kryzysu politycznego i gospodarczego (ze szczególnym uwzględnieniem lat powstań i plebiscytu górnośląskiego” wygłosił dr Piotr Sput. Siłą rzeczy wykład i prezentacja multimedialna miały charakter dalece wybiórczy, poruszana materia historyczna jest bardzo szeroka.

Referent omówił uwarunkowania przeprowadzenia plebiscytu górnośląskiego, kulisy III powstania śląskiego oraz przemożną rolę Francji w tych wydarzeniach. Scharakteryzował główne problemy polityczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe przed i po podziale terenu plebiscytowego. W miarę szeroko naświetlił losy Raciborza w tamtym okresie i rolę wojsk włoskich, które stacjonowały wówczas w mieście.

Pod koniec konferencji odbyła się dyskusja. Prezes Honorowy TMZR dr Zbigniew Ciszek przypomniał w krótkim wystąpieniu o przypadającej dokładnie w tym dniu 40 rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Kilku obecnych podkreśliło, że do dzisiaj niektórzy starają się bronić generała Jaruzelskiego i podnoszą fakt, że decyzją o wprowadzeniu stanu wojennego mógł uchronić Polskę i Polaków od inwazji sowieckiej. Według zachowanych, niezbitych dowodów i materiałów historycznych Rosjanie nie chcieli i nie mogli wówczas interweniować, liczyli się z wygraną Solidarności i oderwaniem Polski z bloku państw komunistycznych, Jaruzelski zaś nie bronił Polaków, tylko własnej, zbrodniczej, komunistycznej junty wojskowej.

Autor: Piotr Sput